Angina Pektoris Nedir?
Angina pektoris, kalp kasının yeterince oksijen alamaması sonucu ortaya çıkan, göğüste sıkışma, baskı veya yanma hissiyle kendini gösteren bir durumdur. Genellikle koroner arter hastalığı olan kişilerde görülür.
Bu ağrı kalp krizi kadar şiddetli olmayabilir ama önemli bir uyarı işaretidir. Çünkü angina, kalbin yeterli oksijen alamadığını gösterir.
Angina Neden Oluşur?
Kalbin çalışması için sürekli oksijene ihtiyacı vardır. Bu oksijen, koroner damarlar aracılığıyla kalp kasına taşınır. Eğer bu damarlar daralmışsa ya da tıkanmışsa, kalp yeterince oksijen alamaz ve angina ağrısı ortaya çıkar.
Anginaya neden olan başlıca durumlar:
- Koroner arterlerde daralma veya tıkanıklık
- Yüksek tansiyon
- Şeker hastalığı (diyabet)
- Sigara kullanımı
- Yüksek kolesterol
- Aşırı stres
- Soğuk hava, ağır egzersiz gibi tetikleyiciler
Angina Pektoris Türleri Nelerdir?
Angina, şiddetine, süresine ve tetikleyici faktörlere göre birkaç farklı şekilde sınıflandırılır:
1. Stabil Angina
- En sık görülen türdür.
- Genellikle egzersiz, stres veya soğuk hava ile ortaya çıkar.
- Dinlenince geçer.
- Süresi genellikle 5-10 dakikadır.
- Önceden tahmin edilebilir bir yapısı vardır.
2. Unstabil (Kararsız) Angina
- Ciddi bir durumdur, kalp krizi habercisi olabilir.
- İstirahat hâlinde bile ortaya çıkabilir.
- Daha uzun sürer (10 dakikadan fazla).
- Daha şiddetli olabilir.
- Acil tıbbi müdahale gerektirir.
3. Prinzmetal (Vazospastik) Angina
- Nadir görülür.
- Koroner damarların ani kasılması sonucu oluşur.
- Genellikle gece veya sabah saatlerinde ortaya çıkar.
- EKG değişikliği gösterebilir.
Her angina türü farklı ciddiyettedir. Ancak hepsinde kalp damarlarının etkilenmiş olması söz konusudur.
Angina Pektoris Belirtileri Nelerdir?
En sık görülen angina belirtileri:
- Göğüs ortasında sıkışma, baskı hissi
- Sol kola, omza, sırta veya çeneye yayılan ağrı
- Nefes darlığı
- Terleme
- Mide bulantısı veya kusma
- Baş dönmesi
- Yorgunluk
Bu belirtiler özellikle fiziksel efor sırasında veya stres altındayken ortaya çıkabilir. Ancak zamanla istirahatte de görülebilir.
Angina ile Kalp Krizi Aynı Şey mi?
Hayır. Angina geçici oksijen yetersizliği sonucu ortaya çıkar ve dinlenmekle geçebilir. Ancak kalp krizi, kalp kasına giden kan akışının tamamen kesilmesiyle oluşur ve kalıcı hasara neden olabilir.
Ancak unutulmamalıdır ki:
Angina pektoris, kalp krizinin ön habercisi olabilir. Bu nedenle ciddiye alınmalı ve tıbbi değerlendirme yapılmalıdır.
Angina Pektoris Tanısı Nasıl Konur?
Tanı koymak için doktorunuz öncelikle şikâyetlerinizi dinler ve bazı testler ister. Bu testler kalp damarlarında daralma olup olmadığını ve kalbin ne kadar etkilendiğini anlamaya yardımcı olur.
En sık kullanılan tanı yöntemleri:
- EKG (Elektrokardiyografi)
- Efor testi
- Ekokardiyografi
- Koroner BT anjiyografi
- Klasik koroner anjiyografi (gerekirse girişimsel işlemle birlikte)
Bu testler sayesinde, hem tanı netleştirilir hem de hangi tür angina olduğu belirlenebilir.
Angina Tedavisinde Kullanılan Yöntemler
Angina tedavisi, altta yatan damar problemlerine ve hastalığın ciddiyetine göre planlanır. Amaç, kalbin oksijen ihtiyacını karşılamak ve damarları rahatlatmaktır.
Angina tedavisinde kullanılan yöntemler:
1. İlaç Tedavisi
- Nitratlar (dil altı tabletleri) → Kriz anında rahatlama sağlar
- Beta blokerler → Kalbin oksijen ihtiyacını azaltır
- Kalsiyum kanal blokerleri → Damarları genişletir
- Aspirin → Kan pıhtılaşmasını azaltır
- Statinler → Kolesterolü düşürür
2. Anjiyoplasti ve Stent
- Tıkalı damara balonla müdahale edilir
- Gerekirse damar içine stent yerleştirilir
- Hızlı iyileşme sağlar
3. Bypass Ameliyatı
- Birden fazla damar tıkalıysa uygulanır
- Tıkalı bölgeye yeni damar yoluyla kan akışı sağlanır
4. Yaşam Tarzı Değişikliği
- Tansiyon ve kolesterol kontrolü
- Sigara bırakmak
- Sağlıklı beslenme
- Düzenli egzersiz
- Stresten uzak durmak
Angina Pektoris ile Yaşam: Dikkat Edilmesi Gerekenler
Angina tanısı konan kişilerin yaşam tarzını değiştirmesi çok önemlidir. Aksi halde durum ilerleyebilir ve kalp krizine dönüşebilir.
Günlük hayatta dikkat edilmesi gerekenler:
- İlaçlarınızı düzenli kullanın
- Yüksek efor gerektiren aktivitelerden kaçının
- Tuz ve yağ tüketimini azaltın
- Düzenli uyuyun ve stresi yönetin
- Tansiyon, kolesterol ve şeker takibini ihmal etmeyin
- Sigara ve alkolü bırakın
Sonuç: Göğüs Ağrısını Hafife Almayın, Kalbiniz Uyarıyor Olabilir
Angina pektoris, kalbinizin “ben oksijensiz kaldım” diyerek verdiği bir uyarı sinyalidir. Bu sinyali göz ardı etmek, ileride ciddi kalp sorunlarına yol açabilir.
Göğüs ağrısını ciddiye alın, erken teşhisle hayatınızı koruyun.
