Kardiyak bypass, kalbe kan akışını sağlayan koroner damarların tıkanıklığı veya daralması durumunda gerçekleştirilen cerrahi bir işlemdir. Halk arasında “bypass ameliyatı” olarak bilinen bu operasyon, kalp sağlığını korumak ve olası kalp krizi risklerini azaltmak için uygulanır. Özellikle ileri derecede koroner arter hastalığı olan bireyler için hayat kurtarıcı bir tedavi seçeneği olabilir.

Syntax Skoru Nedir?

Syntax skoru, koroner arter hastalığının ciddiyetini ve karmaşıklığını değerlendiren bir sistemdir. Koroner anjiyografi sonuçlarına dayalı olarak hesaplanır ve hasta için en uygun tedavi yönteminin belirlenmesine yardımcı olur. Skorun yüksek olması, hastalığın daha karmaşık ve yaygın olduğunu gösterir. Bu durumda, genellikle cerrahi müdahale, yani bypass tercih edilir.

Kimlere Stent Takılır, Kimlere Bypass Yapılır?

Koroner arter hastalığında tedavi seçimi, tıkanıklığın derecesine, tıkalı damar sayısına ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir.

Stent Takılması Gereken Durumlar:

• Tek veya iki damarda tıkanıklık olduğunda,
• Tıkanıklık kolayca ulaşılabilir ve lokalize olduğunda,
• Syntax skoru düşükse (genellikle 22’nin altında),
• Genel sağlık durumu ameliyat için uygun değilse,
• Daha az invaziv bir yöntem tercih ediliyorsa.

Bypass Yapılması Gereken Durumlar:

• Üç veya daha fazla damarın tıkalı olduğu durumlarda,
• Sol ana koroner arterde ciddi tıkanıklık varsa,
• Syntax skoru yüksekse (genellikle 33’ün üzerinde),
• Stent yerleştirmenin mümkün olmadığı veya yetersiz kalacağı durumlarda,
• Hastanın genel sağlık durumu cerrahi müdahaleye uygunsa.

Koroner Bypass Ameliyatı Nasıl Yapılır?

1. Hastanın hazırlanması: Ameliyat öncesinde detaylı bir sağlık taraması yapılır. EKG, eko ve anjiyografi gibi testler ile damar tıkanıklığının boyutu ve yeri belirlenir.
2. Anestezi: Ameliyat genel anestezi altında gerçekleştirilir.
3. Damar temini: Genellikle bacaklardan (safen veni) veya göğüs bölgesinden (mammar arter) alınan damarlar kullanılır.
4. Bypass işlemi: Tıkanıklığın bulunduğu bölge, alınan damar ile bypass edilir. Bu sayede kan akışı normale döner.
5. Ameliyat sonrası: Hasta genellikle yoğun bakımda gözlem altında tutulur ve ardından normal odaya alınır. Toplam iyileşme süresi hastadan hastaya değişiklik gösterebilir.

Bypass Ameliyatı Sonrası Yaşam

Ameliyat sonrası dönemde yaşam tarzında yapılan değişiklikler, ameliyatın başarısını artırmada kritik rol oynar.

• Diyet: Kalp dostu bir diyet uygulanmalıdır. Doymuş yağlardan kaçınılmalı, bol miktarda sebze ve meyve tüketilmelidir.
• Egzersiz: Doktorun önerdiği egzersiz programına sadık kalınmalıdır.
• Sigara ve alkol: Tamamen bırakılmalıdır.
• Kontroller: Düzenli doktor kontrolleri aksatılmamalıdır.

Kardiyak Bypass Ameliyatı Riskleri

Her cerrahi işlemde olduğu gibi, koroner bypass ameliyatının da bazı riskleri vardır:

• Enfeksiyon
• Kanama
• Kalp ritim bozuklukları
• Böbrek yetmezliği
• İnme veya felç

Ancak, bu riskler deneyimli bir cerrah ve doğru bir hasta yönetimiyle minimuma indirilebilir.

Kardiyak Bypass ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

1. Bypass ameliyatı ne kadar sürer? Ameliyat genellikle 3-6 saat arasında sürer.
2. Ameliyat sonrası hastanede ne kadar kalınır? Hasta genellikle 5-7 gün hastanede kalır.
3. Bypass ameliyatı sonrası tekrar tıkanıklık olabilir mi? Evet, ancak bu risk yaşam tarzı değişiklikleri ve düzenli takip ile azaltılabilir.

Kardiyak bypass, hayat kalitesini artıran ve yaşam süresini uzatan önemli bir cerrahi yöntemdir. Bu ameliyat hakkında daha fazla bilgi almak ve kişisel durumunuzu değerlendirmek için bir kardiyoloji uzmanına başvurabilirsiniz.