Tencere seçimi, sağlığımız için önemlidir ve doğru malzemeyi seçmek gereklidir. Paslanmaz çelik, cam, teflon, dökme demir, bakır gibi birçok seçenek arasında hangisi en güvenli ve sağlıklıdır? İşte bu konuda bilmeniz gerekenler:
Seramik ve PTFE (Teflon):
Alışveriş yaparken iki ana tencere türüyle karşılaşacaksınız: seramik ve PTFE (Teflon).
PTFE, yapışmazlık özelliği ile bilinir, ancak kaplamada kullanılan kimyasalların sağlık üzerinde endişeler yarattığı bilinmektedir.
Önceki çalışmalar, Teflon yapımında kullanılan perflorooktanoik asit (PFOA) kimyasalının kanserle ilişkili olduğunu göstermiştir. Bu nedenle PFOA artık yasaklanmıştır.Seramik kaplar ise kum türevinden yapılır ve kaygan, yapışmaz bir yüzey sağlar.
Bakır Tencreler:
Bakır tencereleri sadece sunum ve pişirmede kullanmalısınız. İçinde uzun süre yemek bırakmamalı ve buzdolabına koymamalısınız.
Bakır tencerelerde yemek saklamak, bakırın kalay tabakasını bozarak sağlık açısından tehlikeli olan cıvanın ortaya çıkmasına neden olabilir. Ancak sahanda yumurta veya zeytinyağlı yemekler gibi hızlı pişirme işlemleri için bakır tavalar kullanabilirsiniz. Bakır kapları düzenli olarak kalaylatmak önemlidir.
Toplak Kaplar
Toprak kaplar, geleneksel mutfak ekipmanları arasında yer alır ve bazı önemli noktalara dikkat edilmesi gerekir. İşte toprak kaplar hakkında daha detaylı bilgi:
1. Toprak Kapların Yapısı ve Kullanımı:
o Toprak kaplar genellikle kil veya seramik malzemeden yapılır.
o Yüzeylerinde çatlama oluşursa, bu çatlaklarda mikroorganizmalar barınabilir.
o Sırlı toprak kaplar, iç yüzeylerindeki sırla birlikte gıda ile etkileşime geçebilir ve zararlı maddelerin yemeğe geçişine neden olabilir.
2. Besin Saklamada Dikkat Edilmesi Gerekenler:
o Toprak kaplar, besin saklamak için tercih edilmemelidir. Sağlıklı alternatifler arasında cam veya paslanmaz çelik kaplar bulunur.
Emaye Kaplar
Emaye Kaplar, geleneksel mutfak ekipmanlarında sıkça kullanılır ve sağlık açısından bazı önemli noktalara dikkat edilmesi gerekir.
Emaye, silisyum, boraks, soda, kurşun oksit ve renk verici metallerin eritilmesiyle oluşturulan cam benzeri bir ciladır. Bu işlem sonucunda metal yüzey hem korunmuş olur hem de daha estetik bir görünüme kavuşur. Emaye kaplama genellikle mutfak eşyaları, tencere ve tavalar gibi eşyaların üretiminde kullanılır.
• Emayenin Avantajları:
o Dayanıklılık: Emaye kaplama, kimyasal maddelere ve darbelere karşı dayanıklıdır.
o Hijyen: Emaye yüzeyi kolay temizlenir ve bakteri barındırmaz.
• Emayenin Dezavantajları:
o Çatlama Riski: Aşırı sıcaklık değişikliklerine karşı hassastır ve çatlama riski taşır.
o Cam Yüzey: Emaye kaplama aslında bir çeşit cam yüzeydir, bu da kırılabilirlik riskini artırır.
• Sağlıklı Emaye Kullanımı:
o Yeni aldığınız emaye ürünleri kullanmadan önce iyice yıkayın.
o Yüksek sıcaklıkta pişirme yapacaksanız, aşırı sıcaklık değişikliklerini minimize etmek için yavaşça ısıtma ve soğutma yapın.
Pişirme Kaplarınızı Seçerken Nelere Dikkat Etmelisiniz?
Pişirme kaplarının seçimi, hem sağlığımız hem de yemeklerimizin lezzeti açısından önemlidir. Hangi malzemeyi seçtiğiniz, yemeklerinizi nasıl pişirdiğiniz ve uzun vadeli kullanım düşünüldüğünde büyük bir fark yaratabilir. İşte pişirme kaplarınızı seçerken göz önünde bulundurmanız gereken bazı faktörler:
1. Altta Yatan Metal ve Kaplama:
Pişirme kaplarının altta yatan metal türü ve kaplama yöntemi önemlidir.
Seramik kaplar genellikle metalden yapılır ve yapışmaz bir malzeme (genellikle silikon) ile kaplanır. Bu kaplamalar yüksek sıcaklıklarda daha güvenlidir.
Ancak bazı markalar ağır metaller içeren kaplamalar kullanabilir. Bu nedenle ürün etiketlerini dikkatlice okumak önemlidir.
2. Cam ve Paslanmaz Çelik Seçenekleri:
Cam veya Pyrex kaplar ile paslanmaz çelik tencere ve tavalar, üzerlerinde kaplama olmadığı için en sağlıklı seçeneklerdir.
Bu malzemeler, yemeklerin doğal tadını korur ve sağlığınıza zarar vermez.
3. Kullanım İpuçları:
o Pişirme kaplarınızı iyi durumda tutmak için şunlara dikkat edin:
▪ Yüksek ısıdan kaçının.
▪ Yakmaktan kaçının.
▪ Yumuşak bir sünger ile yıkayın.
▪ Aşındırıcı maddelerle fırçalamaktan kaçının.
▪ Tencere ve tavalarınızı metal maşa, spatula veya mutfak aletleriyle kazımamaya özen gösterin.
Tencere Güvenliği İçin Akılda Tutulması Gereken İpuçları
Tencere seçimi, hem yemeklerimizin lezzeti hem de sağlığımız için önemlidir. İşte tencere güvenliği konusunda dikkate almanız gereken bazı ipuçları:
1. Kaplama ve Temel Malzeme:
o Tencerenizin üzerindeki kaplamayı bilmek önemlidir. Zamanla kaplama parçalanabilir ve altındaki malzeme yemeğe karışabilir.
o PFOA, PFAS gibi kimyasalları ve yapışmaz kaplamaları tercih etmeyin.
o Metal bazlı tencere seçerken:
▪ Anodize alüminyum dışında alüminyumdan kaçının (alüminyum yiyeceklere sızabilir).
o Dökme demir ve paslanmaz çelik genellikle güvenli kabul edilir.
o Bakır tencereleri kullanırken dikkatli olun.
2. Pişirme Sıcaklığına Dikkat:
o Özellikle hayvansal proteinleri pişiriyorsanız, mümkün olduğunca yüksek ısıda pişirmekten kaçının.
3. En Sağlıklı Seçenekler:
o Cam veya Pyrex tencereler, kaplama içermediği için güvenli bir seçenektir.
o Dökme demir tencere ve tavalar, kızartma yapmıyorsanız veya yüksek sıcaklıkta pişirme kullanmıyorsanız tercih edilebilir.
o Paslanmaz çelik tencere ve tavalar da uzun süreli kullanım için sağlıklı seçimlerdir.
Sonuç olarak, pişirme kaplarındaki en sağlıklı seçenekler ne seramik ne de teflon kaplı olanlardır. Cam veya Pyrex kaplar ile paslanmaz çelik tencere ve tavalar uzun süreli kullanım için daha güvenli seçimlerdir. Diğer ürünlerin kullanımında ise dikkat edilecek hususlarla birlikte güvenilir şekilde kullanmak mümkün!
