Kalp, vücudumuzda düzenli bir ritimle çalışan hayati bir organdır. Bu düzenli ritmi sağlayan şey ise kalp içerisindeki elektriksel iletim sistemidir. Ancak bazı durumlarda, bu sistemde fazladan yollar gelişebilir ve bu da kalbin normalden daha hızlı ya da düzensiz atmasına neden olabilir. İşte bu durumlardan biri de Wolff-Parkinson-White (WPW) sendromudur.
WPW sendromu, kalpte ekstra bir elektriksel yol bulunması sonucu ortaya çıkan bir ritim bozukluğu türüdür. Genellikle doğuştan gelir ve genç yaşlarda ortaya çıkar. Tedavisi mümkündür ve çoğu vakada yaşam kalitesini bozacak düzeye ulaşmadan kontrol altına alınabilir.
WPW Sendromu Nasıl Oluşur?
Kalpteki elektriksel iletim, sinüs düğümünden çıkar ve kalp odacıklarına düzenli sinyaller göndererek kasılmalarını sağlar. Ancak WPW sendromunda “aksesuar yol” adı verilen ekstra bir bağlantı bulunur. Bu bağlantı sayesinde sinyaller yanlış yollardan geçerek kalbin normalden daha hızlı çalışmasına neden olabilir.
Bu düzensiz sinyal iletimi, ani kalp çarpıntılarına ve ritim bozukluklarına (aritmi) yol açar. Bazı kişilerde ciddi semptomlara neden olurken, bazı bireylerde ise yaşam boyu fark edilmeden varlığını sürdürebilir.
WPW Sendromunun Belirtileri
Wolff Parkinson White sendromu olan kişilerde belirtiler aniden ortaya çıkabilir ve dakikalarca sürebilir. Ancak bazı vakalarda bu ataklar kendiliğinden sonlanabilir.
WPW sendromunun en sık görülen belirtileri:
- Kalp çarpıntısı (ani, hızlı ve düzensiz)
- Göğüs ağrısı veya sıkışma hissi
- Nefes darlığı
- Baş dönmesi
- Bayılma hissi ya da bayılma
- Halsizlik
- Egzersiz sırasında ani yorulma
- Kaygı, panik hissi
Bu belirtiler genellikle aniden başlar ve birkaç saniye ile birkaç saat arasında sürebilir. Ataklar sırasında kalp hızı dakikada 150-250 atıma kadar çıkabilir.
WPW Sendromu Kimlerde Görülür?
WPW sendromu genellikle doğuştan gelen bir durumdur. Ailede benzer bir ritim bozukluğu varsa, görülme riski biraz daha artar. Kadın ve erkeklerde görülme sıklığı benzerdir.
Risk faktörleri:
- Ailede WPW sendromu öyküsü
- Doğuştan kalp yapısı bozuklukları
- Erkek cinsiyet (bazı çalışmalarda daha sık bildirilmiştir)
- Genç yaş (özellikle 10-30 yaş arası başlangıç yaygındır)
WPW Sendromu Tehlikeli Midir?
Çoğu WPW vakası hafif seyreder ve ilaçlarla kontrol altına alınabilir. Ancak bazı kişilerde hayatı tehdit eden ciddi ritim bozuklukları gelişebilir. Bu nedenle tanı konulduğunda bir kardiyoloji uzmanı tarafından takip edilmesi gerekir.
WPW sendromunda oluşabilecek ciddi komplikasyonlar:
- Atriyal fibrilasyon gelişmesi
- Ventriküler taşikardi (kalbin alt bölümlerinde hızlı ritim)
- Ani kalp durması (nadir görülür ancak riski vardır)
Erken tanı ve doğru tedavi ile bu risklerin büyük bölümü önlenebilir.
WPW Sendromu Nasıl Teşhis Edilir?
Tanı koymak için çoğu zaman elektrokardiyografi (EKG) yeterlidir. EKG’de WPW’ye özgü bulgular görülebilir.
Tanı yöntemleri:
- EKG: Delta dalgası adı verilen özel bir bulgu sayesinde tanı konulabilir.
- Holter monitör: Kalp ritmini 24 saat boyunca kaydederek atakları tespit eder.
- Elektrofizyolojik çalışma (EPS): Kalbin elektriksel sistemini detaylı incelemek için yapılır.
- Ekokardiyografi: Kalp yapısında eşlik eden bozukluk olup olmadığını değerlendirmek için kullanılır.
WPW Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi, kişinin yaşadığı şikayetlere, atak sıklığına ve kalpteki elektriksel yolun yapısına göre planlanır. Bazı bireylerde sadece takip yeterli olurken, bazı durumlarda girişimsel tedavi gerekir.
WPW tedavisinde uygulanan başlıca yöntemler:
- İlaç tedavisi:
Ritim bozukluklarını önlemeye veya kontrol etmeye yardımcı olur. Ancak her hasta için yeterli olmayabilir. - Kateter ablasyonu:
Kalbe ince bir kateter ile girilerek ekstra yol radyofrekans ile yakılır. Genellikle kalıcı çözüm sağlar ve başarı oranı yüksektir. - Acil müdahale:
Ani gelişen ve ciddi ritim bozukluklarında elektriksel şok (kardiyoversiyon) uygulanabilir. - Yaşam tarzı önerileri:
Kafein, alkol, stres gibi tetikleyicilerden uzak durmak; düzenli uyku ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmak da önemlidir.
WPW Sendromu Olanlar Nelere Dikkat Etmeli?
Tanı konmuş bireylerin hayat kalitesini yüksek tutmaları için bazı noktalara dikkat etmeleri gerekir.
WPW sendromu olanlar için öneriler:
- Doktorunuzun önerdiği ilaçları düzenli kullanın
- Belirtiler ortaya çıktığında tansiyonunuzu ve nabzınızı kontrol edin
- Kafein, enerji içecekleri ve aşırı alkol tüketiminden uzak durun
- Düzenli uyuyun, aşırı stresli ortamlardan kaçının
- Egzersiz sırasında çarpıntı hissederseniz mutlaka dinlenin
- Aile bireylerinde ani ölüm veya kalp hastalığı öyküsü varsa doktorunuza bilgi verin
- Yıllık kontrollerinizi ihmal etmeyin
Sonuç
Wolff Parkinson White sendromu, kalpte fazladan bir elektriksel yol nedeniyle oluşan ve kalbin ritmini etkileyen bir durumdur. Genellikle genç yaşlarda tanı konur ve doğru takip ile başarılı şekilde yönetilebilir.
Eğer sizde ya da yakınlarınızda ani çarpıntı, bayılma hissi veya düzensiz kalp atımı gibi şikayetler varsa, zaman kaybetmeden bir kardiyoloji uzmanına başvurmanız önemlidir. Unutmayın, erken tanı ve bilinçli takip hayat kurtarır.
