Renal Arter (Böbrek) Hastalıkları

Böbrek Hastalıkları Belirti ve Tedavi Yöntemleri

Böbrek hastalıkları; böbreklerin yukarıda bahsedilen fonksiyonları ile ilgili mekanizmaların aksaması sonucu ortaya çıkar. Bu anlamda geniş bir yelpazede böbrek sağlığı ile ilgili problemleri görülebilir. Hastalıklar böbreklere ait kan damarlarıyla sınırlı kalabileceği gibi böbrek dokusu, idrar yolları, böbreğin hormon üretim sistemleri gibi farklı bölgelere de odaklanabilir.

Böbrek hastalıkları sonucunda böbreklerin boyut ve şekil gibi morfolojik özelliklerinde değişimler yaşanabilir, böbreğin vücuttan atmakla görevli olduğu üre gibi zararlı maddelerin kan düzeyleri yükselebilir, kanda düzeyi korunması gereken kan proteinlerinin idrara geçmesi ile protein kaçağı izlenebilir veya böbrek kaynaklı hormon düzeylerinde azalma yaşanabilir.

Böbrek Hastalıkları Hangi Belirtilere Yol Açabilir?

Böbreklerle ilgili sağlık sorunları oldukça büyük farklılık gösterdiğinden, klinik tabloda çeşitli semptomlar ortaya çıkabilir. Bu doğrultuda böbrek hastalıklarında aşağıdaki belirtilerle karşılaşılması mümkündür:

Halsizlik – yorgunluk,

Bilinç bulanıklığı,

Vücudun alt kısımlarında daha fazla görülmek üzere, uzuvlarda yaygın ödem ve şişlik, sabahları yatış pozisyonuna bağlı göz çevresinde ödem ve şişlik,

Ciltte kuruluk, döküntü, renk değişikliği veya solukluk,

İdrar alışkanlıklarında değişiklik, sık idrara çıkma, gece idrara kalkma, çok fazla miktarda veya çok az miktarda idrar yapma,

İdrarla kan gelmesi, koyu renkli idrar yapma,

İdrar yaparken yanma veya ağrı,

Bel ağrısı veya karın alt kadranlarında ağrı,

İştah kaybı, bulantı-kusma, ishal veya kabızlık,

Kas ve eklem ağrıları

Cinsel fonksiyonlarda bozulma, cinsel isteksizlik

Böbrek Hastalıklarının Teşhisinde Hangi Yöntemler Kullanılır?

Böbreklerde gelişen hastalıkların değerlendirilmesi, teşhis edilmesi ve tedavi esnasında izlenebilmesi için çeşitli görüntüleme ve laboratuvar tetkiklerinden yararlanılır. Bu anlamda aşağıdaki yöntemler böbreklerin değerlendirilmesinde oldukça değerli veriler sunar:

Tam idrar tahlili: İdrardaki çeşitli minerallerin, proteinlerin ve idrara ait miktar, renk, mikroskobik görüntüleme gibi özelliklerinin incelendiği tahlildir. Böbrekler tarafından üretilen idrara ait değerler bazı hastalıklar için önemli veriler sunabilir.

Böbrek fonksiyon testleri: Böbreklerin kanı süzme ve idrar üretme fonksiyonlarının değerlendirilmesi açısından kan kreatinin seviyesi, üre seviyesi ve GFR değeri gibi parametrelerle kan elektrolit, mineral ve pH değerleri incelenir. Özellikle hastalıkların varlığı açısından üre tehlike sınırı 6 – 25 mg/dl olarak belirlenmiştir. Bu değerin üzerinde üre bulunması (BUN değeri) böbrek hastalığı açısından dikkat çekicidir.

Ultrasonografi ve bilgisayarlı tomografi: Ultrason ve tomografi gibi görüntüleme teknikleri ile böbrek boyutları, şekli ve doku yapısı incelenebilir. Sağlıklı bir kişide böbrekler yaklaşık yumruk büyüklüğünde, 10 ila 12 cm uzunluğa sahip; fasulye tanesi şeklindedir. Bu boyutun üzerinde izlenen böbrekler hipertrofi veya böbrek şişmesi olarak tanımlanabilir.

Böbrek biyopsisi: Böbrekleri etkileyen hastalıkların kesin tanısına ulaşmak adına, böbrek dokusunun mikroskobik olarak incelenmesi gerekebilir. Bunun için böbreklerden biyopsi yöntemiyle parça alınması ve çeşitli boyama yöntemleriyle muamele sonucu incelenmesi yararlıdır.