Mitral Kapak Yetersizliği Nedir? Ne Zaman Tedavi Edilir?

Mitral kapak yetersizliği nedir?

Mitral kapak sızdırdığında buna mitral kapak yetersizliği denir. Mitral yetmezlik olarak da bilinir. Mitral kapakçık, kalbin 4 kapağından (valf) biridir. Bu valfler, kanın kalbin 4 odacığından vücuda akmasına yardımcı olur. Mitral kapak, sol atriyum ile sol ventrikül arasında yer alır. Normalde mitral kapak, kanın sol ventrikülden sol atriyuma geri akmasını engeller. Mitral kapak yetersizliğinde, sol ventrikülden vücuda gönderilen kanın bir kısmı kapaktan geri sızar. Bu nedenle, vücuda kan göndermek için kalbin olması gerekenden daha fazla çalışması gerekir. Yetersizlik kötüleşirse, bir miktar kan akciğerlere geri dönmeye başlayabilir. Eser veya hafif miktarda mitral yetersizliği toplumda oldukça yaygındır. Ancak bazı kişilerde altta yatan hastalığa veya kapak bozukluğuna bağlı olarak ciddi mitral kapak yetersizliği gelişebilir.

Mitral kapak yetersizliği akut veya kronik olabilir. Akut durumda, valf aniden sızıntı yapar. Bu durumda kalbin kapakçıktaki sızıntıya uyum sağlayacak zamanı yoktur. Akut mitral yetersizliği olan hastalarda semptomlar genellikle ciddidir. Kronik formda, kapak zamanla kademeli olarak sızdırmaz hale gelir. Bu, kalbe sızıntıya uyum sağlaması için zaman verir. Kronik mitral yetersizliği ile semptomlar hafiften şiddetliye kadar değişebilir.

Mitral kapak yetersizliğine ne sebep olur?

Bir dizi koşullar mitral kapak yetersizliğine neden olabilir:

• Gevşek mitral kapak (mitral kapak prolapsusu veya çökmesi)
• Tedavi edilmemiş enfeksiyonlara bağlı gelişen romatizmal kalp hastalığı
• Koroner arter hastalığı veya kalp krizi
• Romatoid artrit gibi bazı otoimmün hastalıklar
• Kalp kapaklarının enfeksiyonu (endokardit)
• Doğumda ortaya çıkan mitral kapak sorunları (konjenital)
• Mitral kapak destek yapılarının (korda) hasar görmesi veya yırtılması
• Bazı ilaçlar
• Kalp kasının anormal işlevi (kardiyomiyopati)
• Travma

Akut mitral kapak yetersizliğinin kalp krizinden sonra ortaya çıkması daha olasıdır. Burada asıl sebep kapağın kendisinden ziyade mitral kapağı destekleyen dokuların hasar görmesi veya kasın yırtılmasıdır. Akut bir yaralanma veya kalp kapakçığı enfeksiyonundan sonra da ortaya çıkabilir.

Mitral kapak yetersizliği için kimler risk altındadır?

Aşağıdaki durumlarda mitral kapak yetersizliği yaşama olasılığınız daha yüksektir:

• Streptokok enfeksiyonu tedavisi alınmadığı zaman romatizmal kalp hastalığı gelişmesi
• IV ilaçların kullanımı. Bunlar kalp kapakçığı enfeksiyonu riskini artırır.

Değiştiremeyeceğiniz bazı risk faktörleri de mevcut olabilir. Örneğin, mitral kapak yetersizliğine yol açabilecek bazı koşullar kısmen genetiktir.

Mitral kapak yetersizliğinin belirtileri nelerdir?

Kronik mitral kapak yetersizliği olan çoğu kişi uzun süre herhangi bir semptom geliştirmez. Hafif veya orta derecede mitral yetersizliği olan kişilerde genellikle herhangi bir belirti görülmez. Yetersizlik daha şiddetli hale gelirse semptomlar başlayabilir, daha güçlü ve zamanla daha sık olabilirler.

Bazı semptomlar şunlardır:

• Eforla nefes darlığı
• Düz yatarken nefes darlığı
• Yorgunluk (yorgunluk)
• Azalan egzersiz kapasitesi
• Kalp atışınızın şiddetli hissedilmesi
• Çarpıntı
• Bacaklarınızda, karnınızda ve boynunuzdaki damarlarda şişme
• Göğüs ağrısı (daha nadir)

Akut, şiddetli mitral kapak yetersizliği tıbbi bir acil durumdur. Aşağıdakiler gibi ciddi semptomlara neden olabilir:

• Soluk cilt, bilinç kaybı veya hızlı nefes alma gibi şok belirtileri
• Şiddetli nefes darlığı
• Kalbin kan pompalayamamasına neden olan anormal kalp ritimleri

Mitral kapak yetersizliği nasıl teşhis edilir?

Öncelikle kardiyoloğunuz sağlık geçmişinizi alır ve size fizik muayene yapar. Bir stetoskop kullanarak kalp üfürümlerini ve kalp seslerini kontrol eder. Muayene ile her zaman mitral kapak yetersizliğinin şiddetine karar verilemeyebilir ve  aşağıdaki gibi testler de gerekebilir.

• Ciddiyeti değerlendirmek için ekokardiyografi
• Egzersiz toleransını değerlendirmek için stres ekokardiyografi
• Kalp ritmini değerlendirmek için elektrokardiyogram (EKG)
• Kardiyak MR
• Transözofageal ekokardiyografi
• Kalp kateterizasyonu, anjiyografi

Mitral kapak yetersizliği nasıl tedavi edilir?

Tedavi, nedenine bağlı olarak değişir. Ayrıca durumun ne kadar şiddetli ve ani olduğuna bağlı olarak değişir. Mitral kapak yetersizliği, atriyal fibrilasyon gibi ritim bozukluğu riskini artırabilir.

Hafif veya orta derecede mitral kapak yetersizliğiniz varsa herhangi bir tedaviye ihtiyacınız olmayabilir. Doktorunuz sadece durumunuzu izlemeyi seçebilir. Orta derecede mitral kapak yetersizliğiniz varsa, zaman içinde düzenli ekokardiyografi kontrollerine ihtiyacınız olabilir. Doktorunuz ayrıca aşağıdakiler gibi ilaçlar da yazabilir:

• Kalp yetersizliği geliştiğinde kalbin iş yükünü azaltmaya yardımcı olmak için anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörleri ve beta blokerleri
• Atriyal fibrilasyon gelişirse kalp atış hızını yavaşlatan ilaçlar
• Şişliği, ödemi azaltmak ve semptomları iyileştirmek için idrar atıcılar (diüretikler)
• Atriyal fibrilasyonunuz varsa kan pıhtılarını önlemek için kan sulandırıcılar (antikoagülanlar)

Şiddetli mitral kapak yetersizliğinde ameliyat gerekebilir. Akut şiddetli mitral kapak yetersizliği için genellikle hemen ameliyata ihtiyaç vardır ve cerrah mitral kapağı tamir edebilir. Bazı durumlarda ise prostetik bir kapak gerekir. Cerrah domuz, inek veya insan kalp dokusundan yapılmış bir kapakçık kullanabilir veya metal bir kapak yerleştirmeyi düşünebilir. Cerrahınızla hangisinin size uygun olduğunu konuşmalı ve beraber karar vermelisiniz. Cerrahınız açık ameliyat veya minimal invaziv yöntemiyle bir onarım yapabilir. Atriyal fibrilasyonunuz varsa ritim bozukluğu riskini azaltmak için cerrah bir Maze prosedürü uygulayabilir. Bazı durumlarda, mitral yetersizlik miktarını azaltmak için anjiyografik yöntemle bir Mitral Klip kullanılabilir. Mitral Klip prosedürü ameliyat ihtiyacını ortadan kaldırabilir veya geciktirebilir. Orta veya şiddetli mitral yetersizliği hamilelik sırasında sorunlara neden olabilir ve bu kadınların hamile kalmadan önce kapak ameliyatı geçirmeleri gerekebilir.

Mitral kapak yetersizliğinin olası komplikasyonları nelerdir?

Mitral kapak yetersizliği, aşağıdaki gibi komplikasyonlara neden olabilir:

• Kalbin kulakçıklarının iyi kasılmadığı bir ritim bozukluğu olan atriyal fibrilasyon. Bu, inme riskinin artmasına neden olur.
• Akciğerlerde yüksek kan basıncı (pulmoner arter hipertansiyonu)
• Kalbin genişlemesi ve kalp yetmezliği
• Kalp kapaklarının bakteriyel enfeksiyonu. Bu, kapak değiştirme ameliyatından sonra daha olasıdır.

Bu komplikasyonların riskini azaltmak için doktorunuz şunları reçete edebilir:

• Kan pıhtılarını önleyen kan sulandırıcı ilaç
• Kalbin stres yükünü azaltan ilaçlar
• Bazı tıbbi ve dişçilik prosedürlerinden önce antibiyotikler. Genellikle yalnızca kapakçık ameliyatı geçirdiyseniz veya daha önce kalp kapakçıklarında bakteriyel enfeksiyon geçirdiyseniz antibiyotiğe ihtiyacınız olacaktır.

Mitral kapak yetersizliği ile yaşamak

Düzenli takip için doktorunuza belli aralıklarla muayene olmanız gerekecektir. Egzersiz yaparken belirtilerinize dikkat edin. Fiziksel aktivite sırasında semptomlar daha da kötüleşebilir. Doktorunuzla egzersiz programınız ve sizin için neyin doğru olduğu hakkında konuşun. Giderek artan bir mitral yetersizliğiniz varsa, doktorunuz yarışmalı ve ağır sporlardan kaçınmanızı tavsiye edebilir. Tüm sağlık uzmanlarınıza ve diş hekimlerinize tıbbi geçmişinizden bahsedin.

Doktorunuzun mitral kapak yetersizliği ile ilgili kalp problemleri için size bazı tedavileri başlaması gerekebilir ve bu tedaviler şunları içerebilir:

• Düşük tuzlu, kalp açısında sağlıklı beslenme (kan basıncını ve kalbinizdeki stresi azaltmak için)
• Kan basıncını düşüren ilaçlar
• Aritmi riskini azaltan ilaçlar
• Aritmi riskini azaltmak için kafein ve alkolün azaltılması

Doktoruma ne zaman ivedilikle başvurmalıyım?

Belirtilerinizin yavaş yavaş kötüleştiğini fark ederseniz doktorunuza muayene olun. Böyle durumlarda ameliyat veya ilaç değişikliğine ihtiyacınız olabilir. Şiddetli nefes darlığınız veya göğüs ağrınız varsa hemen doktorunuzla görüşün:

Mitral kapak yetersizliği hakkında önemli noktalar

• Mitral kapak yetersizliğinde, kalbin mitral kapağı sızıntı yapar. Bir miktar kan, sol ventrikülden sol atriyuma geri akar.
• Uzun yıllar semptomlarınız olmayabilir.
• Kronik mitral kapak yetersizliği daha da kötüleşebilir ve ameliyat gerektirebilir.
• Akut, şiddetli mitral kapak yetersizliği tıbbi bir acil durumdur. Hemen ameliyat edilmesi gerekiyor.
• Durumunuzu izlemek için düzenli kontroller için sağlık uzmanınızla görüşün. Belirtileriniz kötüleşirse veya şiddetli hale gelirse, hemen sağlık uzmanınıza başvurun.