Kalp krizi, kalp kasına yeterli oksijen gitmemesi sonucu oluşan acil ve hayati bir durumdur. Genellikle kalbi besleyen damarların tıkanmasıyla meydana gelir.
Erken fark edilip müdahale edilmezse ölümcül olabilir. Ancak iyi haber şu: Kalp krizi genellikle vücuda önceden bazı sinyaller gönderir. Bu sinyalleri tanımak hayat kurtarabilir.
Bu yazıda, kalp krizinin en sık görülen belirtilerini sade ve anlaşılır bir dille anlatacağız.
Kalp Krizi Nedir?
Kalp krizi (tıbbi adıyla miyokard enfarktüsü), kalp kasının bir bölümüne giden kan akışının aniden durmasıyla meydana gelir.
Bu durum, kalp damarlarının içinde oluşan bir pıhtı nedeniyle damarın tıkanmasından kaynaklanır. Tıkanan damardan kalp kasına oksijen gitmezse, o bölge hasar görür.
Kalp Krizinin Belirtileri Herkeste Aynı mı?
Hayır. Kalp krizi belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Erkeklerde ve kadınlarda görülen belirtiler farklılık gösterebilir.
Ayrıca bazı kişilerde kalp krizi çok hafif belirtilerle, hatta hiç belirti olmadan da gelişebilir. Bu nedenle, belirtileri dikkatle değerlendirmek gerekir.
Kalp Krizinin En Yaygın Belirtileri
Aşağıda, kalp krizinin en sık görülen ve dikkat edilmesi gereken belirtileri listeledik:
1. Göğüs Ağrısı veya Rahatsızlık
Kalp krizinin en yaygın belirtisidir. Göğüste sıkışma, baskı, dolgunluk veya yanma hissi şeklinde olabilir.
- Genellikle göğsün ortasında hissedilir.
- Ağrı birkaç dakikadan uzun sürer veya geçip tekrar başlayabilir.
- “Fil oturmuş gibi”, “kemer sıkılmış gibi” tanımlanır.
2. Kol, Sırt, Boyun, Çene veya Mideye Vuran Ağrı
Ağrı sadece göğüste olmaz. Kalp krizi, vücudun başka yerlerinde de ağrıya neden olabilir.
- Özellikle sol kol ve omuza vuran ağrı tipiktir.
- Sırtta kürek kemikleri arasında, boyunda ya da çenede ağrı olabilir.
- Bazı kişilerde mide ağrısı şeklinde hissedilir.
3. Nefes Darlığı
Kalp krizi geçiren kişiler, herhangi bir efor harcamadan veya dinlenirken bile nefes almakta zorlanabilir.
- Nefes darlığı tek başına da görülebilir.
- Göğüs ağrısı eşlik edebilir ama her zaman şart değildir.
4. Soğuk Soğuk Terleme
Aniden başlayan, açıklanamayan soğuk terleme kalp krizinin belirtisi olabilir.
- Kişi yüzünden ter akarcasına terleyebilir.
- Genellikle stres veya endişe ile karıştırılır.
5. Baş Dönmesi ve Bayılma Hissi
Kan akışının azalmasıyla beyne yeterince oksijen gitmediğinde baş dönmesi veya bayılma hissi oluşabilir.
- Bu belirti tansiyon düşüklüğü ile de karıştırılabilir.
- Kalp ritim bozukluklarıyla birlikte görülebilir.
6. Bulantı, Kusma veya Mide Rahatsızlığı
Özellikle kadınlarda kalp krizi mide bulantısı, kusma veya hazımsızlık hissi ile kendini gösterebilir.
- Reflü veya mide problemiyle karıştırılabilir.
- Ancak kalp krizi durumunda eşlik eden halsizlik ve nefes darlığı dikkat çekicidir.
Kalp Krizinin Sessiz Belirtileri
Bazı kişiler kalp krizi geçirdiğini fark etmez çünkü belirtiler çok hafiftir. Bu duruma “sessiz kalp krizi” denir. Özellikle diyabet hastalarında sık görülür.
Sessiz kalp krizinin bazı ipuçları:
- Sırtta veya boyunda sinsi bir ağrı
- Yorgunluk hissinin birden artması
- Sebepsiz halsizlik ve iştahsızlık
- Geçmeyen mide rahatsızlıkları
Bu tür belirtiler küçümsenmemelidir.
Kadınlarda Kalp Krizi Belirtileri Daha Farklı Olabilir
Kadınlarda kalp krizi genellikle erkeklerdeki gibi göğüs ağrısıyla kendini göstermez. Bu yüzden belirtiler gözden kaçabilir. Aşağıda kadınlarda daha sık görülen belirtileri paylaşıyoruz:
Kadınlarda Kalp Krizi Belirtileri:
- Ani başlayan nefes darlığı
- Mide bulantısı, kusma
- Sırtta yanıcı tarzda ağrı
- Boyun ve çeneye yayılan ağrı
- Baş dönmesi ve sersemlik
- Sebepsiz yorgunluk ve halsizlik
- Soğuk terleme ve huzursuzluk
Kadınlar bu belirtileri strese ya da yorgunluğa bağlama eğiliminde olduklarından, yardım almakta gecikebilirler.
Kalp Krizi Şüphesi Varsa Ne Yapılmalı?
Kalp krizi belirtileri yaşıyorsanız, zaman kaybetmeden 112’yi aramalısınız. Her dakika çok önemlidir. Kalp dokusundaki hasar zamanla artar. Erken müdahale hayat kurtarır.
Kalp Krizi Geçirmemek İçin Ne Yapmalı?
Belirtileri bilmek kadar önlem almak da önemlidir. Kalp krizinden korunmak için yaşam tarzınızı gözden geçirin.
Kalp Krizi Riskini Azaltmak İçin Şunlara Dikkat Edin:
- Tansiyonunuzu ve kolesterolünüzü kontrol ettirin.
- Sigara içmeyin.
- Düzenli egzersiz yapın.
- Sağlıklı ve dengeli beslenin.
- Stresi yönetin.
- Diyabet hastasıysanız, kan şekerinizi kontrol altında tutun.
Sonuç: Kalbin Sinyallerine Kulak Verin
Kalp krizi aniden gelen bir felaket değildir. Vücut çoğu zaman önceden uyarılar gönderir. Bu uyarıları tanımak, sevdiklerinizin ya da kendi hayatınızı kurtarabilir.
Özellikle göğüste baskı, nefes darlığı, sol kola yayılan ağrı, soğuk terleme ve ani halsizlik gibi belirtiler ciddiye alınmalıdır. Her belirti kişide farklı şekillerde ortaya çıkabilir. En ufak bir şüphede sağlık kuruluşuna başvurmak en doğru adımdır.
Unutmayın: Kalp zamanı sevmez. Geç kalmak hayatınızdan çalabilir. Erken tanı hayat kurtarır.