Yumurta vitaminler, mineraller, antioksidanlar, protein ve yağ açısından zengin, popüler ve besleyici bir gıdadır. Yumurta, uygun fiyatlı bir protein ve diğer besin kaynağıdır. Anne sütünden sonra biyoyararlanımı ve aminoasit içeriği en besleyici olan bir süper gıda diyebiliriz. 

İşte yumurtanın bazı faydaları:

1. Yüksek besin değeri: Yumurta, protein, vitaminler, mineraller ve sağlıklı yağlar gibi birçok besin maddesi içerir. Özellikle yüksek kaliteli protein, B vitaminleri, A vitamini, D vitamini ve demir gibi besinleri büyük miktarlarda sağlar.
2. Protein kaynağı: Yumurta, yüksek kaliteli protein içerir. Protein, kas gelişimi, onarımı ve birçok biyolojik süreç için temel bir yapı taşıdır. Yumurta, tüm temel amino asitleri dengeli bir şekilde içerir ve bu da onu vücut için kullanışlı bir protein kaynağı haline getirir.
3. Göz sağlığına faydaları: Yumurta sarısında bulunan lutein ve zeaksantin gibi antioksidanlar, göz sağlığını destekler. Bu bileşikler, yaşa bağlı makula dejenerasyonu ve katarakt gibi göz hastalıklarının riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
4. Beyin sağlığına katkıda bulunur: Yumurta, beyin için önemli olan besin maddelerini içerir. Özellikle B vitaminleri, kolin ve omega-3 yağ asitleri, beyin fonksiyonlarını destekleyebilir ve bilişsel işlevleri artırabilir.
5. Toksinlerle mücadele eder: Yumurta, vücudu zararlı maddelerden arındırmaya yardımcı olan amino asitlerin, antioksidanların ve sülfür bileşiklerinin kaynağıdır. Bu, karaciğer sağlığını desteklemeye ve detoksifikasyon süreçlerine katkıda bulunmaya yardımcı olabilir.
6. Kalp sağlığını destekler: Yumurta, doymuş yağ ve trans yağ içeriği düşük olan bir gıdadır. Ayrıca, yumurta içerdiği sağlıklı yağlar ve omega-3 yağ asitleri sayesinde kalp sağlığını destekleyebilir.

1 orta boy tavuk yumurtası ortalama; 78 kalori, 6 gram protein ve 5 gram yağ içerir. 

YUMURTA KOLESTEROLÜ YÜKSELTİR Mİ? 

Bir büyük yumurta sarısı yaklaşık 200 mg kolesterol içerir. 

Yumurta yıllarca kolesterolü yükseltici etkisinden dolayı diyetlerin yasaklı gıdası olmuştur. Oysaki kolesterol vücudumuzda karaciğerden doğal olarak üretilir ve vücuttaki kolesterolün çoğu biyosentezden gelir. İnsanlarda serum kolesterolünün sadece yaklaşık %25’i diyetten, geri kalanı ise biyosentezden elde edilir. Yani yumurta 200 mg kolesterol içerirken karaciğer zaten bunu 3 katını kendisi üretmektedir. Bu sebeple tek başına yumurta kolesterolü yükseltir diyemeyiz.

Yapılan araştırmalar da sağlıklı bireylerde günlük olarak tüketilen birkaç yumurtanın kolesterol seviyelerinde anlamlı bir artışa neden olmadığını göstermektedir.

KALP-DAMAR HASTALIĞI OLAN BİREYLER GÜNDE KAÇ YUMURTA TÜKETEBİLİR?

Son zamanlarda yapılan gözlemsel çalışmalar ve meta-analizler, yumurta yemenin kalp hastalığı riskini veya enflamasyon, arterlerin sertleşmesi ve yüksek kolesterol seviyeleri gibi risk faktörlerini anlamlı bir şekilde artırmadığını ortaya koymuştur.

Metabolik hastalığı olan kişilerde yapılan bir çalışmada haftada 6-10 yumurta yemenin toplam kan kolesterol seviyelerini veya kalp hastalığı risk faktörlerini olumsuz etkilemediğini bulmuştur. Aksine, yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) yani kalp sağlığını koruyan, iyi kolesterol de dediğimiz kolesterolü artırdığı görülmüştür.

Yumurta mutlaka mutfaklarımızda sofralarımızda yer alması gereken ve hiçbir karalamaya izin verilmemesi gereken bir süper gıdadır. 38 sağlıklı yetişkin üzerinde yapılan küçük bir çalışmada, günde 3 yumurtanın LDL ve HDL seviyelerini ve LDL-HDL oranını iyileştirdiği bulunmuştur. Bu çalışma da gösteriyor ki yumurta kolesterol artışında tek suçlu olarak karalanmamalıdır. Genetiğiniz, aile geçmişiniz, yumurtalarınızı nasıl hazırladığınız, genel beslenme düzeniniz ve hatta yaşadığınız yer gibi faktörler hem kolesterol seviyelerinizi hem de günde kaç yumurtayı güvenle yiyebileceğinizi etkileyebilir.

Özellikle 65 yaş üzeri, genetik LDL yüksekliği (örneğin LDL değeri 250 ve üzeri ise) ve ilaçlara dirençli bir kolesterol yüksekliği mevcutsa bu bireylerde yumurta tüketimini günde 1 ile sınırlandırmak doğru olacaktır. 

Yapılan çalışmalar günde 2 yumurta tüketmenin kolesterol seviyelerinde anlamlı bir artışa sebep olmadığını göstermektedir. Yani yumurta bizler için olmazsa olmazdır. Yumurta tek başına hiçbir damarı tıkamamaktadır.

YUMURTANIN SARISI MI YOKSA BEYAZI MI YENMELİ? 

Kolesterol yumurta sarısında yoğunlaşmıştır. Bu nedenle, bazı insanlar yağsız protein kaynağı elde ederken kolesterol alımını azaltmak için sadece yumurta akı tüketmektedir. Ancak, kolesterol içeriği nedeniyle yumurta sarısını tamamen hayatınızdan çıkarmamalısınız. Yumurta sarısı kolesterolün yanı sıra yumurtanın demir, D vitamini, karotenoidler, kolin, K vitamini, B6 vitamini, B12 vitamini, folat ve riboflavin gibi önemli vitaminler ve daha fazlasıyla dolu olan kısmıdır. Bu biyoaktif besinlerin, yumurtanın iltihaplanmayı azaltması, HDL kolesterol seviyesini yükseltmesi ve metabolik sağlığı iyileştirmesi gibi özelliklerinin çoğundan sorumlu olduğu unutmayın ve yumurtanın sarısını çöpe atmayın. 

Burada önemli olan yumurtayı bütün halde tüketmek ve doğru yumurtaya erişimi sağlamaktır. Yumurta seçiminiz de mutlaka organik veya gezen tavuk yumurtası tercih etmelisiniz. Endüstriyel yumurtalar maalesef ki bahsettiğimiz bütün bu sağlık yararlarından yoksundur. 

Unutulmamalıdır ki yumurta doğanın en besleyici gıdasıdır. Yumurta hiçbir birey için yasak değildir. Ciddi genetik kolesterol yüksekliği olan ve eşlik eden kalp damar hastalığı olan bireyler günde 1 yumurta ile sınırlı olarak tüketebilirler. Eğer mevcutta sadece bir kalp damar hastalığı varsa bu bireyler yumurta tüketimini günde 2 ile sınırlandırmalıdırlar. Sağlıklı bireyler ise günde 3 yumurta bile tüketebilirler bir sınırlama kalp sağlığı riski açısından yoktur.