Kalp hastalıkları, dünya genelinde en fazla ölüme yol açan sağlık sorunları arasında yer alır. Bazı kalp hastalıkları erken teşhis edilmediğinde veya tedavi edilmediğinde ölümcül olabilir.
İşte en tehlikeli 5 kalp hastalığı ve detayları:
1. Kalp Krizi (Miyokard Enfarktüsü)
Kalp krizi, kalbi besleyen koroner damarların aniden tıkanması sonucu kalp kasına yeterince oksijen gitmemesi nedeniyle meydana gelir. Tıkanmanın nedeni genellikle damar sertliği (ateroskleroz) olup, damar iç yüzeyinde biriken yağlı plakların yırtılmasıyla pıhtı oluşması sonucu kan akışı tamamen durabilir.
Kalp krizi anında en sık görülen belirtiler şunlardır:
- Göğüs ortasında sıkışma, baskı hissi veya yanma
- Sol kola, boyuna, çeneye ve sırt bölgesine yayılan ağrı
- Nefes darlığı ve aniden gelen yorgunluk
- Soğuk terleme, baş dönmesi ve mide bulantısı
Bazı durumlarda özellikle diyabet hastalarında “sessiz kalp krizi” meydana gelebilir. Bu durumda kişi herhangi bir ağrı hissetmeden kriz geçirir ve ani ölüm riski artar.
2. Enfektif Endokardit
Enfektif endokardit, kalp kapakçıkları ve kalbin iç yüzeyini kaplayan endokard dokusunun bakteriyel ya da mantar enfeksiyonu nedeniyle iltihaplanmasıdır. Genellikle vücuda giren bakteriler veya mantarlar kan yoluyla kalbe ulaşarak burada üremeye başlar.
Bu hastalık, özellikle yapay kalp kapakçıkları olanlar, doğumsal kalp hastalığı bulunanlar ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler için büyük bir risk oluşturur. Enfeksiyonun kaynağı genellikle diş eti hastalıkları, cerrahi işlemler veya kontamine tıbbi malzemelerdir.
Belirtileri:
- Yüksek ateş, titreme, gece terlemeleri
- Halsizlik ve iştahsızlık
- Kalp üfürümü veya var olan üfürümün şiddetinde değişiklik
- Parmak uçlarında ağrılı şişlikler (Osler nodülleri)
- Avuç içi ve ayak tabanında küçük kanamalar (Janeway lezyonları)
Tedavi edilmezse enfektif endokardit kalp yetmezliği, beyin felci ve çoklu organ hasarı gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
3. Aort Anevrizması
Aort anevrizması, vücudun ana atardamarı olan aort duvarının zayıflayarak anormal şekilde genişlemesiyle ortaya çıkar.
Bu genişleme, zamanla damarın yırtılmasına (rüptüre olmasına) neden olabilir ve bu durum genellikle ölümcül sonuçlar doğurur.
Anevrizmalar genellikle belirti vermez ve yıllarca fark edilmeden büyüyebilir. Ancak büyük bir anevrizma veya yırtılma durumunda şu belirtiler ortaya çıkabilir:
- Karın, sırt veya göğüste aniden gelişen şiddetli ve yırtıcı ağrı
- Düşük tansiyon ve bilinç kaybı
- Nabızda ani değişimler
Aort anevrizmasının en sık görüldüğü bölgeler karın aortu (abdominal aort anevrizması) ve göğüs aortu (torasik aort anevrizması) olup, özellikle sigara içenlerde, hipertansiyonu olanlarda ve genetik yatkınlığı bulunan bireylerde daha sık görülür.
4. Kalp Yetersizliği
Kalp yetersizliği, kalbin vücuda yeterli miktarda kan pompalayamaması sonucu gelişen kronik ve ilerleyici bir hastalıktır. Kalp kası, zayıfladığı veya sertleştiği için kanı gerektiği gibi dolaştıramaz ve bu da vücudun oksijen ihtiyacını karşılayamaz hale getirir.
Kalp yetmezliği iki ana gruba ayrılır:
- Sistolik kalp yetmezliği: Kalbin kasılma gücünün azalmasıyla oluşur.
- Diyastolik kalp yetmezliği: Kalbin yeterince gevşeyememesi nedeniyle yeterli kanla dolmaması durumudur.
Belirtileri:
- Sürekli yorgunluk ve halsizlik
- Nefes darlığı, özellikle yatarken artan solunum güçlüğü
- Ayak, bilek ve bacaklarda şişlik
- Çarpıntı ve düzensiz kalp atışları
- Akciğerlerde sıvı birikmesine bağlı kuru öksürük
Hastalık ilerledikçe belirtiler daha şiddetli hale gelir ve tedavi edilmezse kalp nakli gerektirecek kadar ciddi bir durum ortaya çıkabilir.
5. Miyokardit (Kalp Kası İltihabı)
Miyokardit, kalp kasının iltihaplanmasıyla ortaya çıkan ciddi bir hastalıktır. Çoğunlukla viral enfeksiyonlar (örneğin gribe yol açan virüsler, COVID-19 veya enterovirüsler) nedeniyle gelişir. Ancak bakteriyel enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar ve bazı ilaçlar da miyokardite yol açabilir.
Miyokardit, hafif belirtilerle seyredebildiği gibi ciddi kalp yetmezliğine ve ani ölüme de neden olabilir.
Belirtileri:
- Göğüs ağrısı, özellikle dinlenme halindeyken hissedilen ağrı
- Şiddetli nefes darlığı ve çarpıntı
- Bayılma ve baş dönmesi
- Ateş ve vücutta kırgınlık hissi
- Kalp ritminde düzensizlik
Miyokardit, kalp kasına kalıcı zarar verebilir ve kalp yetmezliği, aritmi (düzensiz kalp atışları) gibi komplikasyonlara yol açabilir.
Kalp hastalıkları, erken teşhis edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına ve ani ölüme neden olabilir. Kalp krizi, enfektif endokardit, aort anevrizması, kalp yetmezliği ve miyokardit gibi hastalıklar, özellikle belirtileri göz ardı edilirse ölümcül olabilir.
Bu nedenle kalp sağlığına dikkat etmek, düzenli kontroller yaptırmak ve belirtiler ortaya çıktığında vakit kaybetmeden uzman bir kalp doktoruna başvurmak hayati önem taşır.
