Digoxin, kalp kasının daha güçlü ve düzenli çalışmasına yardımcı olan bir ilaçtır. Özellikle bazı kalp ritim bozuklukları ve kalp yetmezliği tedavisinde uzun yıllardır kullanılan klasik bir ilaçtır.
Etkin maddesi digoksin olan bu ilaç, dijitalis bitkisinden (tilki eldiveni) elde edilir ve kalbin pompalama gücünü artırırken kalp hızını da düzenler.
Hangi Durumlarda Digoxin Kullanılır?
Digoxin, aşağıdaki kalp hastalıklarında tedaviye yardımcı olarak kullanılır:
1. Kalp Yetmezliği
Kalp kası zayıflayıp yeterli pompalama yapamadığında ortaya çıkan bu durumda digoxin, kasın kasılma gücünü artırarak dolaşımı iyileştirir.
2. Atriyal Fibrilasyon (AF)
Kalpteki ritim bozukluklarından biri olan atriyal fibrilasyon, kalbin üst odacıklarının düzensiz çalışmasına neden olur. Digoxin, bu durumu kontrol altına alarak kalp hızını yavaşlatır.
Digoxin Nasıl Etki Eder?
Digoxin’in temel etkisi, kalp kas hücrelerinde sodyum ve kalsiyum dengesini değiştirerek kalbin daha güçlü kasılmasını sağlamasıdır. Ayrıca sinüs düğümünün ve AV düğümünün uyarılarını yavaşlatarak kalp ritmini düzenler.
Bu sayede:
- Kalp daha güçlü ve verimli çalışır
- Kalp hızı düşer
- Kan dolaşımı iyileşir
- Nefes darlığı ve çabuk yorulma gibi şikâyetler azalır
Digoxin Nasıl Kullanılır?
Digoxin genellikle günde 1 kez ağızdan alınır. Doz, hastanın yaşına, böbrek fonksiyonuna ve kalp hızına göre doktor tarafından ayarlanır.
Kullanım önerileri:
- Tablet formu su ile yutulur
- Her gün aynı saatte alınması önerilir
- Doz atlanırsa çift doz alınmamalı
- Tedavi sırasında düzenli kan tahlili gerekebilir (digoksin düzeyi takibi)
Digoxin Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Digoxin dar terapötik aralığı olan bir ilaçtır. Yani fayda ile toksisite arasındaki sınır dardır. Bu nedenle dikkatli kullanılması gerekir.
Özellikle dikkat edilmesi gereken durumlar:
- Böbrek yetmezliği olan hastalarda doz ayarlanmalı
- Elektrolit dengesizlikleri (özellikle potasyum ve magnezyum düşüklüğü) toksisite riskini artırır
- Yaşlı hastalar daha hassastır
- Doz aşımı durumunda ciddi yan etkiler oluşabilir
Digoxin’in Yan Etkileri Nelerdir?
Digoxin genellikle iyi tolere edilse de bazı yan etkiler görülebilir. Yan etkiler ilacın kan düzeyinin yüksek olmasıyla artar.
En sık görülen yan etkiler:
- Mide bulantısı ve kusma
- Baş dönmesi
- Görme bozuklukları (renkli görme, bulanık görme)
- Kalpte ekstra atımlar (aritmiler)
- Yorgunluk ve halsizlik
Ciddi yan etkiler:
- Kalp ritim bozuklukları (AV blok, ventriküler taşikardi)
- Halüsinasyon ve bilinç bulanıklığı (özellikle yaşlılarda)
- Ciddi kusma ve ishal
Bu belirtiler görüldüğünde acilen doktora başvurulmalıdır.
Digoxin Kullanırken Nelere Dikkat Etmeliyim?
İlacın etkili ve güvenli kullanılabilmesi için bazı kurallara dikkat edilmelidir.
İşte dikkat edilmesi gereken 5 önemli kural:
- Kan tahlilleri ile digoksin düzeyini düzenli ölçtürün
- Potasyum ve magnezyum düzeylerinizi kontrol ettirin
- Başka ilaçlarla birlikte kullanacaksanız mutlaka doktora söyleyin
- İshal, kusma, iştahsızlık gibi durumlarda toksisite riski artar, doz ayarı gerekebilir
- Kendi kendinize dozu değiştirmeyin
Hangi İlaçlarla Etkileşime Girer?
Digoxin, bazı ilaçlarla birlikte kullanıldığında toksik etki gösterebilir ya da etkinliği azalabilir.
Etkileşime girebilecek bazı ilaçlar:
- Diüretikler (idrar söktürücüler) → Potasyum düşüklüğü yaratabilir
- Kalsiyum takviyeleri → Kalp ritmini bozabilir
- Beta blokerler ve bazı kalsiyum kanal blokerleri → Kalp hızını fazla düşürebilir
- Amiodaron, verapamil, kinidin → Digoksin seviyesini artırabilir
Bu nedenle digoxin kullanırken ilaç listenizi doktorla paylaşmanız çok önemlidir.
Digoxin Hakkında Sık Sorulan Sorular
Digoxin ömür boyu mu kullanılır?
Bazı hastalarda uzun süreli kullanılır, ancak kullanım süresi hastanın kalp durumu ve ritim bozukluğuna göre değişir.
Digoxin kullanırken greyfurt yenir mi?
Greyfurt bazı ilaçların emilimini etkileyebilir. Digoxin için bu risk düşüktür ancak yine de doktor önerisi alınmalıdır.
Digoxin ile kilo artışı yapar mı?
Kilo aldırmaz ancak kalp yetmezliğinde sıvı tutulumu varsa vücutta kilo artışı gözlemlenebilir. Bu, hastalıkla ilgilidir, ilacın etkisiyle değil.
Sonuç
Digoxin, kalp kasının daha güçlü çalışmasını ve kalp ritminin düzenlenmesini sağlayan önemli bir kalp ilacıdır. Özellikle atriyal fibrilasyon ve kalp yetmezliği tedavisinde kullanılır. Dar güvenlik aralığı nedeniyle düzenli doktor kontrolü ve laboratuvar takibi şarttır. Yan etkileri hafif seyredebileceği gibi, doz aşımı durumunda hayati risk oluşturabilir. Bu nedenle kendi başınıza bırakmak ya da dozu değiştirmek yerine daima uzman doktor görüşüyle hareket etmelisiniz.
📌 Uyarı: Bu yazı sadece bilgilendirme amaçlıdır. Digoxin gibi etkili ilaçları kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Her hastanın tedavisi kişiye özeldir.
