Kalp ve damar sağlığı, yaşam kalitesini doğrudan etkileyen en önemli unsurlardan biridir. Kalp damar tıkanıklıkları, erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilir ve hayati riskler en aza indirilebilir. Ancak bu tıkanıklıkları anlamanın tek yolu anjiyografi değildir.
Gelişen tıbbi yöntemler sayesinde farklı testlerle de damar tıkanıklıkları tespit edilebiliyor. Peki, bu testler nelerdir ve hangi durumlarda kullanılır?
İşte damar tıkanıklığını anlamak için kullanılan yöntemler!
1. Troponin Testi
Troponin, kalp kaslarında bulunan bir enzimdir. Kalp kaslarında hasar meydana geldiğinde bu enzim kana karışır. Kalp krizi, miyokardit gibi durumlarda troponin seviyeleri yükselir.
Göğüs ağrısıyla acile başvurduğunuzda, EKG temiz çıksa bile troponin testi yüksekse, kalp krizi geçirmiş olabilirsiniz. Bu nedenle, troponin testi kalp damar tıkanıklığı ve kalp krizi tanısında kritik bir rol oynar.
2. CK-MB (Kreatin Kinaz-Miyokard Band) Testi
CK-MB testi, kalp kasına özgü bir enzim olan kreatin kinaz seviyesini ölçer. Bu test troponin kadar sık kullanılmasa da kalp krizi tanısında yardımcıdır. Göğüs ağrısıyla hastaneye başvurduğunuzda, doktorunuz CK-MB testi isteyebilir.
3. Yüksek Duyarlıklı CRP (hs-CRP) Testi
CRP testi genellikle enfeksiyonları tespit etmek için kullanılır. Ancak, yüksek duyarlıklı CRP (hs-CRP) testi, damar tıkanıklığına işaret eden enflamasyonu ölçer.
Vücutta enfeksiyon olmamasına rağmen hs-CRP değeri yüksekse, kalp damarlarındaki inflamasyon riski yüksektir. Bu test, kalp damar hastalığı riskini değerlendirmede oldukça faydalıdır.
4. D-Dimer Testi
D-Dimer, kan pıhtılarının varlığını gösteren bir testtir. Genellikle pıhtılaşma bozukluklarının tanısında kullanılır. Ancak, kalp krizlerinde ve pulmoner emboli (akciğere pıhtı atması) gibi durumlarda da D-Dimer testi yüksek çıkabilir.
Göğüs ağrısıyla birlikte bu testin yüksek çıkması, kalp krizi veya aort yırtılması gibi ciddi problemlerin göstergesi olabilir.
5. Plak Testi
Plak testi, damarlarınızda bulunan plakların risk durumunu ve reaktivitesini ölçer. Bu test, damar tıkanıklığının erken tanısında ve şah damar tıkanıklığını tespit etmede kullanılır.
Eğer plak testiniz yüksekse, damarlarınızda plak olmasa bile, plak oluşumu için risk faktörlerinin bulunduğu anlamına gelir.
Damar Tıkanıklığı Tespiti İçin Görüntüleme Yöntemleri
Kan testlerinin yanı sıra, damar tıkanıklığını anlamak için görüntüleme yöntemleri de kullanılır. Bilgisayarlı tomografi anjiyografi (BT Anjiyo), MR anjiyografi ve ekokardiyografi gibi yöntemlerle damarların durumu detaylı şekilde incelenebilir.
Kalp Sağlığınızı Koruyun!
Damar tıkanıklığını erken teşhis etmek, hayat kurtarıcı olabilir. Göğüs ağrısı, nefes darlığı gibi şikayetleriniz varsa mutlaka bir uzmana başvurun. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek risk faktörlerini en aza indirmek de sizin elinizde.
Unutmayın, kalp sağlığı önemlidir ve erken tanı hayat kurtarır!
