Abdominal Aort Anevrizması Nedir?
Abdominal aort anevrizması (AAA), karın bölgesinde yer alan ana atardamarın (aort) genişleyerek zayıflaması sonucu oluşan ciddi bir damar hastalığıdır.
Aortun duvarları zamanla esnekliğini kaybedebilir ve yüksek kan basıncı nedeniyle genişlemeye devam ederek anevrizma gelişebilir. Eğer anevrizma yırtılırsa, hayati tehlike yaratabilecek ciddi bir iç kanama meydana gelebilir.
Abdominal Aort Anevrizması Belirtileri Nelerdir?
Çoğu hasta, abdominal aort anevrizmasını başlangıç aşamasında fark etmez. Ancak ilerleyen durumlarda şu belirtiler görülebilir:
• Karın veya bel bölgesinde derin, künt ağrı
• Sırt ağrısı
• Karında nabız gibi atan bir kitle hissi
• Bayılma veya baş dönmesi (yırtılma durumunda)
• Ani ve şiddetli karın ağrısı (acil müdahale gerektirir)
Kimler Risk Altında?
Bazı faktörler, abdominal aort anevrizması gelişme riskini artırabilir:
• Yaş: 65 yaş ve üzerindeki bireyler
• Cinsiyet: Erkeklerde daha sık görülür
• Sigara Kullanımı: Anevrizmanın gelişimini hızlandırır ve yırtılma riskini artırır
• Hipertansiyon: Yüksek tansiyon, damar duvarlarının zayıflamasına neden olabilir
• Aile Geçmişi: Ailesinde AAA öyküsü bulunan bireyler daha fazla risk taşır
• Kolesterol Yüksekliği: Damar sertliği (ateroskleroz) anevrizma gelişimine katkıda bulunabilir
• Diyabet: Damar sağlığını olumsuz etkileyebilir
Abdominal Aort Anevrizması Tanısı Nasıl Konulur?
Erken teşhis için düzenli sağlık kontrolleri önemlidir. Anevrizma, genellikle aşağıdaki yöntemlerle teşhis edilir:
• Ultrasonografi: En yaygın tarama yöntemidir ve hızlı sonuç verir
• Bilgisayarlı Tomografi (BT): Anevrizmanın boyutunu ve yerini belirlemek için detaylı görüntüleme sağlar
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Kan damarlarını ayrıntılı incelemek için kullanılır
Abdominal Aort Anevrizması Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Anevrizmanın boyutuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak farklı tedavi yöntemleri uygulanabilir:
1. İzlem ve Takip
• 4 cm’den küçük anevrizmalar genellikle belirli aralıklarla takip edilir.
• Düzenli ultrason ve BT taramaları ile anevrizmanın büyümesi kontrol edilir.
• Sigara bırakma, tansiyon ve kolesterol kontrolü gibi yaşam tarzı değişiklikleri önerilir.
2. Cerrahi Tedavi
• Açık Cerrahi: Büyük anevrizmalarda uygulanan geleneksel yöntemdir. Anevrizmalı bölge çıkarılarak yerine sentetik greft yerleştirilir.
• Endovasküler Anevrizma Onarımı (EVAR): Daha az invaziv bir yöntemdir. Kasık bölgesinden girilerek damar içine bir stent-greft yerleştirilir.
Abdominal Aort Anevrizması Önlenebilir mi?
Anevrizma gelişme riskini azaltmak için şu önlemler alınabilir:
• Sigara kullanmamak veya bırakmak
• Kan basıncını kontrol altında tutmak
• Sağlıklı ve dengeli beslenmek (Düşük yağlı ve yüksek lifli besinler tüketmek)
• Düzenli egzersiz yapmak (Haftada en az 150 dakika orta şiddette egzersiz önerilir)
• Kolesterol seviyelerini düşürmek
Abdominal aort anevrizması, özellikle belirti vermeden ilerleyebildiği için düzenli kontrollerle erken teşhis edilmesi hayati önem taşır. Risk faktörlerine sahip bireylerin sağlık taramalarını ihmal etmemesi ve yaşam tarzı değişiklikleri yaparak damar sağlığını koruması gerekmektedir.
Unutmayın, erken teşhis hayat kurtarır! Eğer risk faktörlerine sahipseniz veya belirtiler yaşıyorsanız, vakit kaybetmeden bir sağlık uzmanına danışmalısınız.
