Meyve Zararlı Mıdır? Faydalı Mıdır?

Meyve günümüzde İçeriğinde bulunan şeker türü ve şeker oranı sebebiyle tartışmaların odağındaki bir besin türüdür. Şeker, birçok gıdada doğal olarak bulunan bir karbonhidrattır. Ancak, şekerin farklı türleri vardır ve bunların tüketilme şekli, vücut üzerindeki etkileri değişiklik gösterir.

Şeker Türleri Nelerdir?

İşte yaygın şeker türleri ve aralarındaki farklar:

• Sükroz (Sofra Şekeri): Şeker kamışı veya şeker pancarı gibi bitkilerden elde edilir. Bir glukoz molekülü ile bir fruktoz molekülünün birleşiminden oluşur. Kan şekerini hızla yükseltebilme özelliği ve fazla tüketildiğinde vücutta oluşturduğu enflamatuvar etki sebebiyle tüketilmesini önerilmeyen bir şeker türüdür. Gıda endüstrisinin gelişmesiyle beraber rafine edilen bu şeker türü, beyaz şeker olarak da bilinir.

• Glukoz: Glikojen ve nişasta gibi karbonhidratlı gıdalardan elde edilir. Tek bir şeker molekülünden oluşur. Kan şekerini hızla artırır.

• Fruktoz: Meyveler ve bal gibi doğal kaynaklarda bulunur. Yine tek bir şeker molekülünden oluşur. Kan şekerini daha yavaş ve daha istikrarlı bir şekilde artırır. Ancak, aşırı miktarda alındığında karaciğerde yağ birikimine neden olabilir.

• Laktoz: Süt ve süt ürünlerinde bulunur. Bir glukoz molekülü ile bir galaktoz molekülünün birleşiminden oluşur. Sindirimi için laktaz enzimi gerektirir, bazı insanlar laktaz eksikliği nedeniyle laktozu tolere edemez.

• Maltoz: Arpa maltından elde edilir. İki glukoz molekülünün birleşiminden oluşur. Sindirimi için maltaz enzimi gerektirir.

Meyve Sadece Şeker Midir?

Meyvelerde bulunan şekerin temel bileşeni fruktozdur. Fruktoz, meyvelerin doğal şekeridir ve genellikle meyvelerin tatlı lezzetinden sorumludur.

Ancak, bu şeker, işlenmiş şekerlerden ve fruktoz şurubundan farklı olarak, meyvelerin içinde bulunan lif, vitamin ve antioksidanlarla birlikte gelir. Orta boy bir meyve ortalama 10 gram şeker yani yaklaşık 5 küp şeker içerir. Fakat yapısındaki şeker türü sebebiyle bu zararlı kabul edilmez.

Meyvenin Sağlığa Faydaları Nelerdir?

Meyve sadece şeker içeriğiyle düşünülmemeli ve şeker içeriğiyle değerlendirilmemelidir. Meyveler, vitaminler, mineraller, lif ve antioksidanlar gibi önemli besin maddeleri açısından zengindir.

Meyvenin çeşitliliğine göre; C vitamini, A vitamini, potasyum ve folat gibi besin öğelerini içerir. Sindirim sistemine yardımcı olan lif bakımından zengindir. Potasyum içeriği, kan basıncını düzenlemeye yardımcı olmaktadır.

Yapılan çalışmalar düzenli meyve tüketimi olan bireylerin, meyve tüketimi olmayan bireylere kıyasla kalp krizi riskinin %7 oranında daha düşük olduğunu göstermiştir.

Meyvelerdeki lif, sindirim sağlığını destekler, tokluk hissi sağlar ve kan şekeri seviyelerini dengede tutmaya yardımcı olabilir. Ayrıca meyveler, antioksidanlar açısından zengin olduğu için vücuda zararlı serbest radikallerle savaşmada yardımcı olabilirler.

Antioksidanlar, hücresel hasarı azaltabilir ve genel sağlığı destekleyebilir. Çeşitli meyveleri tüketmek, farklı besin öğeleri ve vitaminleri almanın yanı sıra diyetinizi renklendirebilir ve daha keyifli hale getirebilir.

Meyve Tüketmek Şeker Hastalığına Yol Açar Mı?

Meyve tüketimi tek başına şeker hastalığı için risk teşkil etmemektedir. Genellikle meyve tüketimi şeker hastalığı ile ilişkilendiriliyor olsa da durum öyle değildir.

Karbonhidrat tüketimi yüksek, ısrarcı işlenmiş şeker tüketimi olan ve kötü yaşam tarzına sahip bireyler şeker hastalığı için risk altındadır. Tek başına meyve tüketimi şeker hastalığının sebebi olarak gösterilmemelidir.

Yapılan çalışmalar Akdeniz tipi beslenen bireylerde günlük 2 porsiyon meyve tüketiminin, hiç tüketmeyen bireylere göre diyabete riskinin daha düşük olduğunu göstermektedir.

Meyve Tüketiminde Nelere Dikkat Edilmelidir?

Meyve tüketiminde dikkat etmesi gereken bazı noktalar vardır. Bunlardan bazıları şöyledir:

1. Kuru meyve tüketimine dikkat edilmelidir: Meyveler kurutulurken yapısındaki bazı faydalı bileşenlerini kaybeder. Kurutulan meyvelerin hacmi daha küçüktür ve çiğneme fonksiyonlarını taze meyveye göre azaltmaktadır. Bu durum tokluk hissini düşürecek ve porsiyon kontrolünde sorunlara yol açacaktır.

2. Meyve suyu tüketimine dikkat edilmelidir: Meyve suları, meyvelerin sıkılması ile elde edilen ve meyve posasını içermeyen bir içecek türüdür. Bu içecekler meyvenin kendisine göre daha az vitamin ve mineral içermektedir. 1 bardak meyve suyu ortalama 3 porsiyon meyveden elde edilmektedir. Meyve suyu, meyve yerine tüketilmemelidir. Günlük tüketilen meyve miktarı 2 porsiyonu geçmemelidir.

3. Meyve tüketim saatlerine dikkat edilmelidir: Genellikle meyve tüketimi akşam yemeğinden sonra ve günün son saatlerine bırakılmaktadır. Bu durum kan şekerinin gece boyunca dalgalanmasına ve bel çevresi yağlanmalarının oluşumuna neden olmaktadır.

4. Meyveler çeşitlendirilmelidir: Meyveler türüne ve renklerine göre farklı biyoaktif bileşenlere sahiptir. Bu sebeple her gün farklı renk ve türde meyve tüketilmelidir. Farklı meyveleri tüketmek, çeşitli vitamin, mineraller ve antioksidanları almanıza yardımcı olabilir.

5. Porsiyon kontrolüne dikkat edilmelidir: Meyve tüketim saati kadar tüketilen porsiyon da önemlidir. Aşırı miktarda meyve tüketimi, fazla kalori ve şeker alımına neden olabilir. Yüksek miktarda meyve tüketimi karaciğer yağlaması, bel çevresi yağlanması, şeker hastalığı gibi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Dengeli bir diyetin bir parçası olarak günde 2 porsiyon meyve tüketilmelidir. Eğer şeker hastalığınız varsa bu miktar günde 1 porsiyon olmalıdır. Meyve porsiyonları, taneli meyvelerde 1 avuç ya da 1 su bardağı ve büyük meyvelerde boyutlarına göre ortalama 1 orta boy olarak düşünülmelidir.

Meyve Zararlı Değil, Yanlış Tüketimi Zararlı

Meyveler korkulması gereken besin değildir. Doğru tüketildiğinde vücudumuza olumlu sağlık etkileri bulunan besinlerdir. Meyvelerden değil, meyveleri yanlış tüketmekten korkun.