%90 Tıkalı Damar Ne Anlama Gelir?
Kalbinizi besleyen koroner damarların içinde, kolesterol ve plak birikimi nedeniyle oluşan daralma %90’a ulaşmışsa, bu durum ciddi bir risk taşır. Bu oran, damarın neredeyse tamamen tıkandığı anlamına gelir. Böyle bir durumda:
- Kalp kasına yeterli oksijen gitmez
- Göğüs ağrısı (anjina) artar
- Eforla nefes darlığı olur
- Kalp krizi riski ciddi şekilde yükselir
Yani %90 tıkalı bir damar açılmalıdır. Çünkü bu durum sessiz bir bomba gibidir.
Bu Damar Açılabilir mi?
Evet, %90 tıkalı bir damar günümüzdeki modern yöntemlerle büyük oranda başarıyla açılabilir. Özellikle:
- Stent (tel kafes) yerleştirilerek
- İlaçlı balonla dar bölgeye müdahale edilerek
bu tıkanıklık giderilebilir. Ancak her hastada yöntem farklı olabilir. Tıkanıklığın yeri, damar yapısı, hastanın yaşı ve genel durumu bu kararı etkiler.
Hangi Yöntemle Açılır?
Damar açma işlemi genellikle şu şekilde yapılır: Anjiyoplasti ve Stent Uygulaması
- Balonla daralan bölge genişletilir
- Ardından stent yerleştirilerek açıklık korunur
- İşlem genellikle lokal anestezi ile yapılır ve hastanede kısa süre kalınır
Ancak Damarı Açmak Yeterli mi?
Hayır. Asıl önemli kısım, damar açıldıktan sonra başlar. Çünkü:
- Stent uygulaması sorunu geçici olarak çözer
- Ama plak oluşumu devam ederse, yeni tıkanıklıklar oluşabilir
- Bu yüzden ilaç tedavisi, yaşam tarzı değişikliği ve düzenli takip çok önemlidir
Damar Açıldıktan Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kalp hastalarının damar açıldıktan sonra yapması gereken 7 şey:
- İlaçlarını her gün düzenli kullanmalı
- Kan sulandırıcıları asla aksatmamalı
- Kolesterol düşürücü ilaç (statin) kullanmalı
- Tansiyon ve kan şekeri kontrol altında olmalı
- Düzenli egzersiz yapılmalı (örneğin her gün 30 dk yürüyüş)
- Beslenmeye dikkat edilmeli (düşük yağ, düşük tuz)
- Sigara içiliyorsa mutlaka bırakılmalı
Stent takıldıktan sonra en az 1 yıl süreyle ikili kan sulandırıcı tedavi (aspirin + başka bir ilaç) şarttır.
Neden İlaç Tedavisi Bu Kadar Önemlidir?
İlaç tedavisi, sadece bir destek değil, damarın yeniden tıkanmasını önlemenin tek yoludur. Özellikle:
Statin ilaçlar:
- Kolesterolü düşürür
- Mevcut plakları küçültür
- Yeni plak oluşumunu engeller
- Plakların yırtılmasını ve kalp krizini önler
Kan sulandırıcılar:
- Stent içindeki damarın pıhtıyla tıkanmasını önler
- Kanın daha rahat akmasını sağlar
Bu ilaçlar bırakılırsa, stentin tıkanma riski artar ve yeni bir kalp krizi yaşanabilir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
%90 tıkalı damar açıldıktan sonra tamamen normale döner miyim?
Fiziksel olarak kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz, ancak damar hastalığı kroniktir. Takip ve tedavi devam etmelidir.
Damar açıldıysa neden hâlâ ilaç içmeliyim?
Çünkü stent yalnızca belirli bir noktayı açar. Damar sertliği bir bütün olarak vücudu etkiler. İlaçlar bu süreci yavaşlatır.
Tekrar tıkanma olur mu?
Eğer ilaçlar bırakılır, sağlıklı yaşam tarzı uygulanmazsa stentli damarda ya da diğer damarlarda yeniden tıkanıklık oluşabilir.
Sonuç: Damar Açılır Ama Asıl Mesele Açık Kalmasını Sağlamaktır
Evet, %90 tıkalı damarlar modern tıpla açılabilir. Ancak bu, tedavinin sadece ilk adımıdır. İlaçlar düzenli alınmazsa, sigaraya devam edilirse veya beslenme bozukluğu sürerse, açılan damar yeniden tıkanabilir.
Kalp sağlığında en önemli başarı, açılan damarın bir daha kapanmamasını sağlamaktır. Bu da sadece doktor takibi ve hasta uyumuyla mümkündür.
